سوالی که اغلب مطرح میشود این است، که دستگاه ایکس ری فرودگاه دقیقا چه چیزهایی را میتواند شناسایی کند؟ این دستگاهها میتوانند تمام اشیای ممنوعه و خطرناک را شناسایی کنند و از ورود آنها به داخل هواپیما جلوگیری نمایند. اگرچه فناوری داخل این دستگاهها بسیار پیچیده است اما فرآیند اسکن چمدانها کار بسیار ساده و راحتی میباشد. چمدانها و بستهها حین عبور از تونل دستگاه، توسط تابش اشعههای ایکس مورد حمله قرار میگیرند و محتویات داخل چمدانها و بستهها را برای ما آشکار میکنند.
با توجه به چالشهایی امنیتی که با آن رو به رو هستیم، امروزه پستهای بازرسی، دستگاههای فلزیاب و اسکنرهای چمدانها در فضاهای عمومی بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. به عنوان مثال در فرودگاهها به دلیل اینکه یکی از شلوغترین مراکز حمل و نقل به شمار میروند و حساسیت بسیار بالایی دارند، به صورت جدیتری از این دستگاهها استفاده میشود.
دستگاه Xray چه چیزهایی را نشان میدهند؟
از این دستگاههای بازرسی میتوان برای شناسایی انواع مواد مخدر از جمله کوکائین، هروئین و … استفاده کرد. همچنین شناسایی انواع اشیای خطرناک مانند چاقو، انواع سلاحهای گرم، مواد منفجره و … به راحتی با استفاده از این سیستمها امکانپذیر است.
هیچ مادهای وجود ندارد، که توسط این دستگاهها قابل شناسایی نباشند. این دستگاهها میتوانند انواع فلزات، مواد آلی، مواد معدنی و … را تشخیص دهند. این دستگاهها حتی مواد با چگالی بسیار بالایی مانند اوسمیم، ایریدیوم، پلاتین، رنیوم، طلا، تنگستن و سرب را میتوانند شناسایی کنند و آنها را با رنگهای تیرهای مشخص نمایند.
اجازه دهید به طور خلاصهتری بررسی کنیم، این اسکنرها به طور دقیق نمیتوانند ترکیب دقیق یک شی را تعیین کنند، اما میتوانند چگالی و فلزی یا آلی بودن مواد را تشخیص دهند. به عنوان مثال نمیتوانند فلزی مانند طلا را به وضوح از یک جسم متراکم دیگری مانند پلاتین یا تنگستن متمایز کنند.
زمانی که پرسنل امنیتی یا بازرسین امنیتی با این موارد رو به رو شوند یا به چنین مورد مشکوکی برخورد کنند، از فرد مورد نظر درخواست میکنند تا کیف یا چمدان خود را باز کنند تا بازرسی دقیقتری از محتویات داخل چمدانهای آنها انجام دهند.
نحوه تشخیص و شناسایی مواد با استفاده از دستگاه ایکس ری
شناسایی و تشخیص محتویات داخل چمدانها و بستهها بر اساس دو پارامتر، چگالی و عدد اتمی اجسام اندازهگیری میشود. اما رنگ تصاویر بر اساس چگالی و نوع مواد مشخص میشود. اما سوالی که به وجود میآید این است، که چگالی مواد چگونه تعیین میشود؟
تعیین چگالی مواد به وسیله آشکار ساز دو سطحی صورت میپذیرد. در این دستگاهها از طیفهای رنگی مختلفی استفاده شده است، که میتوانند نوع دقیق ماده را تشخیص دهند. به عنوان مثال در دستگاههایی که قابلیت تصویر برداری ۶ رنگ را دارند، علاوه بر رنگها نارنجی، سبز، آبی از رنگهای قهوهای زرد و بنفش نیز استفاده شده است. این تفکیک رنگی اپراتور را قادر میسازد تا در تشخیص بسیاری از مواد توانمند باشند.
به طورکلی مواد را میتوان به سه دسته تقسیم کرد:
مواد سبک: این دسته از مواد شامل عناصری است، که عدد اتمی آنها کمتر از ۱۰ باشد. این دسته از مواد اشعه ایکس کمتری به خود جذب میکنند. درواقع نفوذ اشعه ایکس با عدد اتمی اجسام مرتبط است. هرچه عدد عدد اتمی آن کمتر باشد، نفوذ پذیری آن بیشتر است. به عنوان مثال عدد اتمی کربن ۶ است و به راحتی اشعه ایکس میتواند از آن عبور میکند.
مواد نیمه سنگین : این دسته مواد شامل عناصری است، که دارای عدد اتمی بین ۱۱ تا ۱۸ میباشند. نفوذ پذیری اشعه ایکس در این دسته از مواد نسبتا متوسط است. به عنوان مثال شیشه و آلمینیوم در این دسته قرار میگیرند.
مواد سنگین : این دسته از مواد نیز شامل عناصری هستند، که عدد اتمی آنها از ۱۸ بیشتر میباشد. عناصر این دسته عموما فلز هستند، که میزان نفوذ اشعه ایکس در آنها به ضخامت و جنس مواد بستگی دارد.
آیا اسکنرهای فرودگاه می توانند مواد مخدر را شناسایی کنند؟
از نظر فنی، دستگاههای ایکس ری فرودگاه مواد مخدر را شناسایی نمیکنند. اما میتوانند سر نخهای بصری از مواد مخدری که در کیف یا چمدانهای خود مخفی کردهاید را نشان دهند. همانطور که قبلتر اشاره کردیم حتی اگر این دستگاهها قادر نباشند تا ترکیب دقیق مواد را به طور دقیق شناسایی کنند، به راحتی میتوانند مواد آلی، فلزی و … را تشخیص دهند و آن را تفکیک کنند.
به طور معمول مواد آلی مانند مواد مخدر، مواد غذایی، مواد منفجره، کاغذ و… به رنگ نارنجی نشان داده میشوند. با این وجود، رنگ این مواد میتوانند با توجه به طیف سنجی دستگاه متفاوت باشد. این دستگاهها میتوانند طیفهای رنگی مختلفی داشته باشند. به عنوان مثال بعضی از این دستگاهها میتوانند تا ۶ طیف رنگی داشته باشند. این دستگاهها مواد منفجره مانند TNT،C4 و … را به رنگ قهوهای نشان میدهند و مواد مخدر مانند هروئین و کوکائین را به رنگ نارنجی نشان میدهند.
همچنین مواد خنثی مانند شیشه را به رنگ زرد شناسایی میکنند و آلومینیوم، سیلیکن، باروت و چاشنیهای انفجاری را به رنگ سبز مشخص میکنند. علاوه بر آن آهن و فولاد مانند اسلحه، چاقو، گلوله را به رنگ آبی و طلا و نقره و اشیای باستانی زرین را به رنگ بنفش نشان میدهند.
تشخیص اشیای جدا شده از هم با استفاده از آنالیز تصاویر
آنالیز تصاویر اسکن شده میتواند اطلاعات جالبی از محتویات داخل چمدان در اختیار شما بگذارد. به عنوان مثال ممکن است فردی یک اسلحه را به قطعات قابل تفکیک تقسیم کند و هر قطعه آن را در یک بخش از بار خود قرار دهد و در داخل هواپیما این قطعات را به هم متصل کند. آنالیز تصاویر این امکان را به شما میدهد تا قطعات خطرناکی که از هم جدا شدهاند را به صورت یک شی واحد تشخیص دهید و از ورود آنها به داخل هواپیما جلوگیری نمایید.
سخن پایانی
امروزه به طور گستردهای از این دستگاهها در اماکن مختلفی مانند فرودگاهها، ادارات دولتی و… استفاده میشود. این دستگاه با بهرهمندی از جدیدترین تکنولوژی روز دنیا، به شما این امکان را میدهند تا با دقت بسیار بالایی محتویات داخل بستهها و چمدانها را بازرسی نمایید.
اما برای اینکه تجربه کاربری بهتری حین کار با این دستگاهها داشته باشید به شما پیشنهاد میکنم، از یک برند خوب و حرفهای دستگاه خود را انتخاب و خریداری نمایید.